Column

Allerzielen

Het is eindelijk écht herfst geworden. Was oktober nog een maand van wisselvalligheden waarin hete dagen overgingen in dagen met regen, wind en kou, de maand november is uitsluitend koud en guur tot nu toe. De zon die af en toe doorbreekt bereikt niet meer de hoge hoogten van weleer en is waterig te noemen.
In Naarden wordt aan de weg gewerkt. De Valkeveenselaan is afgesloten vanaf huisnummer 40 en om de Nieuwe Algemene Begraafplaats Valkeveen te bereiken is een flinke omweg door de (overigens prachtige) omgeving van Valkeveen nodig. Hoewel het Allerzielen is, de dag waarop volgens de westerse christelijke traditie de doden herdacht worden, is het rustig op de begraafplaats. Er zijn maar een paar bezoekers en de parkeerplaats is nauwelijks gevuld met auto's.
Op het graf van Eline Pisuisse, dochter van de beroemde kleinkunstenaar Jean-Louis, staat een enorme struik die op een boom begint te lijken. Het ding prikt gemeen in mijn hand als ik wat takken opzij schuif om de naam op de steen te lezen. Ze was 43 jaar oud toen ze in 1949 overleed. Zelf actrice, kleinkunstenares en vertaalster, heeft ze nooit de bekenheid van haar vader benaderd. Ze rust hier dan ook volstrekt anoniem. Slechts zeer weinigen zullen haar naam kennen en zelfs dan nog zal het waarschijnlijk vooral als "de dochter van" zijn.
Bekender is Toni Boltini, circusdirecteur en jarenlang het boegbeeld van het Nederlandse circus. Zijn graf had hij al gekozen voor zijn dood en de marmeren zerk met zijn naam en de foto tenmidden van de paarden waren al geplaatst op deze plek toen Boltini nog in leven was. Pas nadat Boltini hier daadwerkelijk zijn laatste rustplaats had gevonden werd de foto op het graf onthult.
De naam Dudok van Heel komt met enige regelmaat voor op de diverse grafmonumenten. In één van die monumenten ligt Biem Dudok van Heel (eigenlijk Abraham Everardus van Heel). Hij nam in totaal drie keer deel aan de Olympische Spelen als zeiler. Voor het eerst in Londen (1948) en daarna nog in Helsinki (1952) en Rome (1960).
De begraafplaats is uitgestrekt, maar overzichtelijk door een indeling in zogenaamde blokken. Ieder blok is genummerd, waardoor iemand gewapend met het juiste grafnummer zonder al te veel moeite het gezochte graf vindt. Ook met alleen een datum van overlijden in de hand is het niet al te moeilijk, ervaren wijzelf.
Dat Ida de Leeuw van Rees, de beroemde presentatrice van naaicursussen op de radio, niet in een vak uit 1987 rust, heeft een droevige reden. Haar zoon Lucien verongelukte in 1959 in Frankrijk toen hij daar als dienstplichtig soldaat deelnam aan een oefening. Hij was toen twintig. Zijn moeder volgde in de zomer van 1987 toen ze 85 jaar was. Na het stoppen van haar radiorubrieken had De Leeuw van Rees een wat teruggetrokken leven geleid. Ze woonde de laatste jaren van haar leven in Emst (op de Veluwe) en overleed in een ziekenhuis in Apeldoorn.
Nog één graf hebben we niet gevonden. An Rutgers van der Loeff-Basenau was een bekende schrijfster van kinderboeken. Bekend werden vooral haar De kinderkaravaan (1949) en Lawines razen (1954). Ze overleed in het Rosa Spier Huis in Laren en werd hier begraven bij haar echtgenoot. De grote zwerfkei wordt vrijwel geheel aan het zicht onttrokken door forse beplanting op het graf.
Tijdens de rondwandeling over "Nieuw Valkeveen", zoals het meestal genoemd wordt, vinden we ook nog het graf van een Amsterdamse hoogleraar, een kunstschilder en het echtpaar Poortenaar-Van Vladeracken. Kortom, nog genoeg te doen!